Κοινωνία Ανοχής

Ο τίτλος εκφράζει σαφώς το κύριο θέμα αυτών που ακολουθούν. Πρόκειται για την κοινωνία που ζούμε και τα χαρακτηριστικά της που λίγο ή πολύ έχουν στιγματίσει όλους μας. Ένα από αυτά τα χαρακτηριστικά αυτής της κοινωνίας στο οποίο θα επικεντρωθώ εδώ είναι η ανοχή μας σε κάθε είδους προβλήματα.

Ως όρος σημαίνει μια πράξη, με χαρακτηριστικό της πράξης αυτής να είναι η πλήρης απραξία. Όσο αντιφατικό κι αν ακούγεται αυτό, είναι ο ουσιαστικός ορισμός της ανοχής. Θα εξηγήσω. Η ανοχή σε κάθε είδους θέματα ή γεγονότα έχει ως αποτέλεσμα την ηθελημένη άγνοια σε μια δεδηλωμένη και γνωστή κατάσταση και θα μπορούσαμε να πούμε πως έχει ως όρος πολλά στοιχεία της μακροθυμίας. Ωστόσο αυτό δεν είναι τόσο ακριβές, καθώς στη μακροθυμία έχουμε στο νου για μεγάλο χρονικό διάστημα κάποιο γεγονός, ενώ η ανοχή, ως υπερσύνολο, περιλαμβάνει επιπροσθέτως και γεγονότα της καθημερινής ζωής που μετά από λίγο ξεχνάμε και εν γένει δε συγκρατούμε.

Πού λοιπόν συναντούμε την ανοχή στις μέρες μας? Είναι θα λέγαμε ένα καθημερινό φαινόμενο. Αφορά στα πιο βάναυσα μαρτύρια ανθρώπων που βλέπουμε στην τηλεόραση μέχρι μια φτωχή γριούλα που προσπερνάμε το πρωί πηγαίνοντας στη δουλειά ή ένα ζευγάρι που ακούμε να μαλώνει συνέχεια στο διπλανό διαμέρισμα. Όσο αποτρόπαια ή απλώς αποκρουστικά κι αν είναι πολλά από αυτά που φτάνουν στα μάτια μας, η ανοχή μας έχει τη δυνατότητα να ανοίγει ένα παράθυρο ή ένα κάδο σκουπιδιών πίσω στο μυαλό μας και να τα πετάει όλα μέσα χωρίς να τα χωρίζει σε κατηγορίες αναλόγως με την σοβαρότητα αντιμετώπισης που χρήζουν. Αυτός ο κάδος γεμίζει καθημερινά με νέα «σκουπίδια» και η ανοχή μας είναι υπεύθυνη, όχι τόσο για την περισυλλογή, αλλά για το άδειασμά του. Είναι ίσως για πολλούς ένα χρήσιμο εργαλείο στην κοινωνία που ζούμε, καθώς τα όποια προβλήματα μας φορτώνονται επιπλέον, έστω και ψυχολογικά, καταφέρνουμε με αυτό τον τρόπο να απαλλασσόμαστε από αυτά και να μη γίνονται βάρος σε μας. Και πράγματι αυτό δεν είναι κάτι κακό αναγκαία.

Αλλά εγώ πιστεύω ότι δεν είναι τα πράγματα τόσο απόλυτα. Νομίζω ότι η ανοχή, σε κάθε επίπεδο, είναι περισσότερο μια ανάγκη επιβίωσης του σύγχρονου ανθρώπου, χωρίς όμως να δίνουμε και συγχωροχάρτι σε όποιον έχει αναπτύξει καλύτερα το μηχανισμό αυτό στη συνείδησή του. Δεν αντιλέγω, προσφέρει πολλά, αλλά τα προσφέρει ατομικά. Είναι σαν να ανοίγουμε το παράθυρο και να πετάμε αυτά τα «σκουπίδια» που μαζέψαμε όλη μέρα ξανά στο δρόμο, χωρίς καθόλου να τα επεξεργαστούμε. Στο δρόμο που θα περάσουμε πάλι αύριο και μεθαύριο και θα δούμε τα σκουπίδια πάλι και θα αγανακτήσουμε, αλλά που στο τέλος της μέρας θα πετάξουμε και πάλι εκεί όπως όλοι. Αυτό είναι για μένα η ανοχή. Μια απλή, χωρίς κριτική επεξεργασία, μεθοδευμένη λειτουργία του μυαλού μας να απορρίπτει ό,τι βρίσκεται κάτω από μας και δε μας αγγίζει άμεσα ή δε θέλουμε να μας αγγίζει. Μια λειτουργία που άσχετα αν θα πατήσει απόβλητα ή ένα ξερό λουλούδι δε θα μπει στη διαδικασία καν να τα διαχωρίσει, αλλά θα συνεχίσει πατώντας όπου βρει.

Με λίγα λόγια, θέλω να πω ότι αν και είμαστε όλοι περισσότερο ξέγνοιαστοι χωρίς τα προβλήματα του κόσμου, θα έπρεπε κατά τη γνώμη μου να εξελίξουμε αυτό το μηχανισμό ακόμα περισσότερο, καθώς στην παρούσα φάση φτάνει ίσα ίσα να μαζεύει τα σκουπίδια της αυλής μας και να τα πετάει στο δρόμο. Αν όμως τώρα αυτά τα προβλήματα φτάνουν μέχρι την αυλή του σπιτιού μας χωρίς να μας λερώνουν, κάποια στιγμή στο μέλλον θα έρθει η στιγμή που όλα αυτά τα προβλήματα θα έρθουν να μας χτυπήσουν την πόρτα και θα μπουν στο σπίτι μας χωρίς να το καταλάβουμε. Είτε αυτό είναι φτώχια, είτε αρρώστιες, είτε καταπάτηση των δικαιωμάτων κάθε ανθρώπου, είτε οτιδήποτε μας αφήνει παντελώς αδιάφορους ή μας κάνει να αλλάζουμε κανάλι…